Bertine Philipsen, practor innovaties in de duurzame voedselketen bij Yuverta en Vonk en voedingskundige van oorsprong. Na 25 jaar gewerkt te hebben in de voedingsmiddelenindustrie, waarvan de laatste 15 jaar bij Hero in Research en Development, waar ze werkte aan innovaties in verschillende productcategorieën van jam tot babyvoeding maakte ze twee jaar geleden de overstap naar het onderwijs en sloot ze zich aan bij Food Innovation Community Amsterdam, FICA. Nu gaat ze weer terug het bedrijfsleven in. We spraken Bertine over haar tijd in het onderwijs en FICA en over haar vertrek.
Hoe begon het allemaal?
“De functie practor was relatief nieuw binnen het mbo en een nieuwe functie bij Vonk en Yuverta. Twee verschillende mbo-instellingen waarbij ik voor beide de eerste was die de functie kreeg als practor. Wat doet een practoraat? Een practoraat doet onderzoek naar nieuwe ontwikkelingen en wat dit betekent voor het onderwijs, ik focuste mij op de duurzame voedselketen. Een onderwerp waar nu veel speelt.”
Hoe zie je de duurzame voedselketen?
“Ik ben ervan overtuigd dat er dingen moeten veranderen. Het kan zo niet doorgaan, dat is niet houdbaar. In kleine stappen, het hoeft niet rigoureus. We hoeven niet allemaal vegetariër te worden maar als we allemaal wat minder vlees eten en meer plantaardig kunnen we al grote stappen zetten. En we kunnen op zoveel meer manieren de voedselketen verduurzamen. Je ziet overal prachtige start-ups verschijnen die producten produceren met duurzame ingrediënten, zoals bijvoorbeeld de veldboon. Maar ook bestaande bedrijven zijn steeds meer aan het kijken hoe ze hun producten kunnen verbeteren.”
Wat was de reden dat je je graag aansloot in het bestuur van FICA?
“Tijdens mijn onderzoek voor het practoraat kwam FICA op mijn pad. Als ik FICA voor me zie, zie ik het woord ‘innovatie’ voor me. Ik vroeg mij af: “Wat zijn nou de innovaties in de duurzame voedselketen?” Is FICA niet een mooi middel om dat verder uit te gaan bouwen?”
Wat wilde je vooral inbrengen bij FICA?
“Het was de eerste keer dat ik kennis maakte met FICA. Eerst was dat lastig, wat kan FICA nou betekenen. Oprichter van FICA en lector van het lectoraat Health & Food Feike van der Leij vertelde mij: ‘FICA faciliteert innovatie’. Nu na 1,5 jaar ben ik ervan overtuigd dat FICA ook daadwerkelijk innovatie faciliteert. FICA is een unieke community waarbij je bedrijven hebt die vooruitstrevend zijn en opzoek zijn naar innovaties, opleidingen en studenten. Daarnaast is het mooi dat het een samenwerking is tussen het mbo en hbo, dat zie je niet veel in Nederland. Het is echt uniek, bij FICA zie je het echt gebeuren in de praktijk. Het is een vast onderdeel van de opleiding voor de studenten. Ik vind het heel mooi en tof om daaraan bij te dragen. In de praktijk werk je uiteindelijk ook met mbo en hbo geschoolde medewerkers, dus waarom niet tijdens je studie.”
“Ik ben vervolgens redelijk snel aangesloten bij het bestuur van FICA. Ik hield me bezig met vragen als: “Wat willen met we met FICA, hoe kunnen we het continueren? Hoe hou je het bestaansrecht?” Daar zijn we flink mee bezig geweest de afgelopen jaren. Willen we fysieke plekken hebben met FICA? Naast strategische vraagstukken was het ook lekker praktisch. Binnen Vonk zijn er vanuit het practoraat allerlei opdrachten uitgezet binnen de FICA vakdagen, Zo zijn er studenten die mee doen met Green Juniors maar ook studenten die de FICA vakdag doen.”
Wat is jouw bijdrage geweest binnen FICA?
“Ik was in het bestuur de stem van de mbo-instellingen. Het is sowieso goed om dat in het bestuur te hebben. Waar lopen wij tegenaan als mbo-instellingen. Door mijn ervaring weet ik wat de mbo-instellingen wel en niet kunnen, waar ze tegenaan lopen en wat ze verwachten van studenten. Zo hebben we een mooie win-win kunnen realiseren.”
Merk je een groot verschil in het werken met commerciële merken en het werken in het onderwijs?
“Uiteindelijk gaat het om innovatie. Daar ben ik altijd mee bezig geweest, het ontwikkelen van nieuwe producten. Dat is precies wat ze bij FICA ook doen. De grootste verandering is dat nu in het onderwijs de studenten voorop staan. Ook als je met docenten samenwerkt, hebben de studenten altijd voorrang. Je bent secundair aan het onderwijs.”
Als je terugkijkt naar je tijd bij FICA, wat zijn dan de hoogtepunten en waar ben je het meest trots op?
“De zomer en winter events zijn de hoogtepunten, je ziet mooi bij elkaar komen waar je mee bezig bent geweest. Maar ook de FICA-vergaderingen zie ik als hoogtepunten. Ik ben voorzitter dus ik moet altijd goed in de gaten houden dat we bij de agenda blijven, dat maakt het leuk en uitdagend. Zeker als het tijdens vergaderingen nog wel eens alle kanten op kan gaan. En niet te vergeten de projecten met de studenten. Zo is er nu een opdracht vanuit het practoraat van Vonk bezig. Studenten zijn een consumentenpanel aan het opzetten in Alkmaar. Op dit moment zitten er al meer dan 25 consumenten in dit panel. Als er bij FICA nieuwe producten zijn, dan kan dit panel worden ingezet om te testen wat ze van het product vinden bijvoorbeeld.”
Hoe vind je dat FICA op dit moment presteert? Wat vind je het mooiste aspect van FICA?
“FICA heeft een naam ontwikkelt in de regio Noord-Holland en Zuid-Holland. Provincie Noord-Holland omarmt FICA écht. Een heel mooi resultaat. Ze vinden het tof om projecten te doen met FICA we zijn nu ook een stichting waardoor samenwerken met andere partijen, in en buiten de regio, ook veel gemakkelijker wordt. We gaan nu ook internationaal, zijn een onderzoeksvoorstel aan het schrijven met een consortium met Belgische partners, FICA staat nu echt op de kaart.”
Hoe vind je het om nu afscheid te nemen? En wat zijn de plannen voor de toekomst?
“Ik ga terug het bedrijfsleven in. Ik ga werken als R&D directeur Innovatie bij Thai Union, het grootste seafood bedrijf van de wereld en in Nederland bekend onder het merk John West. We gaan een innovatiecentrum opzetten in Wageningen op de campus, de opdracht is om te gaan innoveren en nieuwe producten te creëren voor de markt in Europa. Heel gaaf om hier from scretch bij te zijn. Als het innovatiecentrum straks staat ga ik zeker de aansluiting zoeken met FICA en de studenten. Die hebben we absoluut nodig voor creativiteit.”
Wil je zelf nog iets kwijt?
“FICA heeft mij veel geleerd. Hoe je het beste onderwijs en bedrijven aan elkaar kunt koppelen en daar mooie resultaten uit kunt halen maar ook over de maatschappelijk impact die je maakt. Het is niet zomaar iets wat je binnen FICA doet. Juist omdat het over die duurzame voedselketen gaat, maak je daar écht impact mee. Mooi om daar onderdeel van uit te hebben mogen maken!”